Laatste oproep en groeten: Rom.16:17-24

Inleiding

Vier jaar geleden ben ik begonnen met deze studieserie over de Romeinenbrief. En nu ben ik toe aan de laatste verzen van het laatste hoofdstuk. Als je door de vakantie, de studie over de eerste 16 verzen van dit hoofdstuk hebt gemist, ga dan even terug en lees eerst deze studie:
Groeten, wensen en lofprijzing: Rom.16:1-16. Het is mooi en bemoedigend om te lezen hoe persoonlijk en warm deze groeten van Paulus zijn.

In de eerste 16 verzen begroette Paulus maar liefst 26 personen bij naam. In de verzen die nu volgen, geeft hij nog een laatste waarschuwing tegen mensen die tweedracht zaaien. En hij brengt groeten over van mensen die bij hem zijn.

Hij eindigt zijn brief met een doxologie, een lofrede op de heerlijkheid van God en Zijn plan voor de heidenen. Omdat daar nog zoveel over te zeggen is, bewaar ik de laatste drie verzen voor een volgende, laatste studie.

Opbouw van deze studie

in deze studie eerst de verzen 17 tot en met 20 waar Paulus waarschuwt tegen verdeeldheid. Daarna kijken we naar de verzen 21-24 waar hij de groeten overbrengt van de mensen die bij hem zijn, aan de gelovigen in Rome.

Romeinen 16:17-20: Waarschuwing voor verdeeldheid

17 En ik roep u ertoe op, broeders, hen in het oog te houden die onenigheden teweegbrengen en struikelblokken opwerpen tegen het onderricht dat u hebt ontvangen, en keer u van hen af.
18 Want zulke mensen dienen niet onze Heere Jezus Christus, maar hun eigen buik, en door fraaie woorden en mooie praat bedriegen zij de harten van de argeloze mensen.
19 Want uw gehoorzaamheid is tot allen doorgedrongen. Ik verblijd mij dan ook over u en ik wil dat u wijs bent wat het goede betreft, maar ook oprecht wat het kwade betreft.
20 En de God van de vrede zal de satan spoedig onder uw voeten verpletteren. De genade van onze Heere Jezus Christus zij met u. Amen.

Paulus onderbreekt zijn groeten in deze verzen om een waarschuwing te geven. In hoofdstuk15:14 had hij gezegd dat hij overtuigd is dat de gelovigen in Rome in staat zijn om elkaar terecht te wijzen. Toch wil Paulus zeker weten dat ze alert blijven in de toekomst. Dwaling ligt altijd op de loer en het is belangrijk die te herkennen en te weten hoe je moet handelen.

Vers 17: keer je af van mensen die het juiste onderricht ondermijnen

Paulus doet deze laatste, heel persoonlijke oproep aan de gemeente. “Ik roep u ertoe op broeders” om op uw hoede te zijn voor mensen die tweedracht en ergernis veroorzaken. Het gaat daarbij niet om een verschil van mening over bijzaken zoals de zwakken en de sterken uit hoofdstuk 14 en 15. Die werden juist opgeroepen om elkaar te aanvaarden. Het gaat hier over ideeën en een levensstijl die ingaan tegen de leer van Christus. Gelovigen moeten zich afwenden van zulke personen. Het is niet de bedoeling om met hen in discussie te gaan of hen een plaats te geven in de gemeente, maar juist om hen te vermijden zodat hun invloed geen wortel kan schieten.

We zien dit advies in meerdere brieven. In 2 Thessalonicenzen 3:6 zegt Paulus:

2 Thessalonicenzen 3:6
En wij bevelen u, broeders, in de Naam van onze Heere Jezus Christus, dat u afstand neemt van iedere broeder die ongeregeld wandelt en niet naar de overlevering die hij van ons ontvangen heeft.

Zie ook 2 Timotheüs 3:1-9 en Titus 3:10 en 11.

Het advies van Paulus gaat in tegen de gewoonte die we tegenwoordig vaak zien in kerken om voortdurend in gesprek te blijven. Blijkbaar zijn er grenzen nodig om de gemeente gezond te houden. De waarschuwing gaat vaak samen met de aansporing om te blijven bij het onderwijs dat men heeft ontvangen.

Vers 18: de motieven van de mensen die tweedracht zaaien

In vers 18 wijst Paulus op de motieven van de mensen die struikelblokken opwerpen. Zij dienen niet werkelijk de Heere Jezus Christus, maar hun eigen verlangens, hun buik. De oude mens, hun buik staat centraal. We weten niet of Paulus een specifieke groep op het oog had. Hun drijfveer was in ieder geval niet de eer van God, maar eigenbelang. Ze gebruiken mooie woorden en vleierij om eenvoudige mensen te misleiden. Argeloze mensen zegt de HSV, mensen die niet in de gaten hebben dat ze misleid worden.

Vers 19: laat de gemeente in Rome onbesmet blijven van het kwade

Paulus erkent ondertussen dat de gemeente in Rome bekendstaat om haar gehoorzaamheid. Daar is hij blij om. Hij voegt er aan toe dat de gelovigen wijs moeten zijn in het goede, maar ‘oprecht’ in het kwade. De vertaling van de NBG51 is duidelijker: onbesmet van het kwade. Met andere woorden: groei in het goede en wordt daarin volwassen, maar wees argeloos, onervaren en onbesmet in het kwaad. Het is niet nodig om alle zonden en verkeerde praktijken te kennen om ertegen bestand te zijn.

Vers 20: een belofte van de God van de vrede

Het gedeelte eindigt met een krachtige belofte. Paulus verzekert de gemeente dat de God van de vrede de satan spoedig onder hun voeten zal verpletteren. Dat beeld herinnert aan de belofte in Genesis 3:15, dat het zaad van de vrouw de kop van de slang zou vermorzelen. Ondanks alle strijd en verdeeldheid die door mensen en door de satan wordt veroorzaakt, ligt de uiteindelijke overwinning vast. Het kwaad heeft niet het laatste woord. Dit inspireert Paulus om alvast een afsluitende genadewens te geven: De genade van onze Heere Jezus Christus zij met u.

Romeinen 16:21-24: Groeten van Paulus’ medewerkers

21 U groeten Timotheüs, mijn medearbeider, en Lucius en Jason en Socipater, mijn familieleden.
22 Ik, Tertius, die de brief geschreven heb, groet u in de Heere.
23 Gajus, de gastheer van mij en van de hele gemeente, groet u. Erastus, de rentmeester van de stad, en de broeder Quartus groeten u.
24 De genade van onze Heere Jezus Christus zij met u allen. Amen.

Nu gaat Paulus de namen noemen van de broeders die bij hem zijn en ook de groeten overbrengen.

Timotheüs,

Als eerste noemt hij Timotheüs, zijn medearbeider. We weten uit Handelingen 20:4 dat Timotheüs bij hem was in de tijd dat hij de Romeinenbrief schreef. Timotheüs was als een zoon voor Paulus. In 1 Korinthe 4:17 zegt hij: Daarom heb ik Timotheüs naar u toe gestuurd, die mijn geliefde en trouwe zoon is in de Heere. In een aantal brieven noemt hij Timotheüs als mede auteur:
2 Korinthe 1:1,
Filippenzen 1:1,
Kolossenzen 1:1,
1 Thessalonicenzen 1:1, (ook Silvanus)
2 Thessalonicenzen 1:1. (ook Silvanus)
En Paulus schrijft twee brieven áán Timotheüs.

Lucius, Jason en Socipater

Paulus noemt hen zijn familieleden, dat wil zeggen volksgenoten. Er wordt in Handelingen 13:1 een Lucius van Cyrene in Antiochië genoemd, wellicht is dat dezelfde persoon. Jason komen we tegen in Handelingen 17:5-9 waar hij in Thessalonica woont en in de problemen komt omdat hij Paulus in zijn huis ontvangen heeft. Socipater is misschien dezelfde als Sopater uit Berea die in Handelingen 20:4 als metgezel van Paulus wordt genoemd.

Tertius

Tertius, de secretaris aan wie Paulus de brief gedicteerd heeft, voegt zichzelf toe: Ik, Tertius, groet jullie in de Heere. Blijkbaar kende hij mensen in Rome. In de andere brieven van Paulus wordt Tertius’ naam niet genoemd.

Gajus

Dan brengt Paulus de groeten over van Gajus, zijn gastheer. Paulus was in Korinthe bij Gajus in huis en deze Gajus was bekend om zijn gastvrijheid. Hij ontving ook andere gelovigen in zijn huis. De naam Gajus komen we meerdere keren tegen in het Nieuwe Testament. In 1 Korinthe 1:14 zegt Paulus dat hij Gajus gedoopt heeft. Dat is waarschijnlijk dezelfde Gajus die nu Paulus in zijn huis in Korinthe ontvangen heeft.

In Handelingen 19:29 is sprake van een Gajus uit Macedonië en in Handelingen 20:4 een Gajus uit Derbe, wat in Lykaonië lag. Waarschijnlijk zijn dit andere mannen want Korinthe ligt in Achaje. De naam kwam veel voor in de tijd van Paulus, net zoals we meer mannen met de naam Jakobus kennen in de Bijbel en vrouwen die Maria heetten.

Tenslotte schrijft Johannes zijn derde brief aan Gajus. Dat is vrijwel zeker niet de Gajus uit Korinthe.

Erastus

Dan noemt Paulus in vers 23 Erastus, de rentmeester van de stad Korinthe. Dat is bijzonder interessant omdat hieruit blijkt dat ook iemand met een hoge functie in de stad Korinthe tot geloof was gekomen. Erastus komen we verder tegen in Handelingen 19:22, waar Paulus, Timotheüs en Erastus naar Macedonië stuurt. Dit kan dezelfde Erastus zijn als de stadsrentmeester, al wordt soms de vraag gesteld of iemand met zo’n hoge functie voor het evangelie kon reizen. In 2 Timotheüs 4:20 schrijft Paulus dat Erastus in Korinthe achter is gebleven. Dit past goed bij het beeld van de rentmeester van Korinthe, een hoge ambtenaar, die na veel gereisd te hebben, daar achter bleef.

In 1928 is in Korinthe is een steen met inscriptie gevonden uit de eerste eeuw met de tekst:
“Erastus, de stadsrentmeester, legde dit plaveisel op eigen kosten aan.”

Veel geleerden verbinden deze inscriptie met de Erastus uit Romeinen 16:23. Als dat klopt, hebben we een zeldzame historische bevestiging van een Bijbelse persoon, én zien we dat iemand met aanzienlijke maatschappelijke status en veel geld deel uitmaakte van de gemeente van Christus.
(Bron)

Quartus

Tenslotte groet Quartus de gelovigen in Rome. Hij wordt eenvoudig ‘de broeder’ genoemd en we weten verder niets over hem. Quartus is een Latijnse naam en betekent ‘de vierde’. Nummers als naam (Primus, Secundus, Tertius, Quartus, Quintus) kwamen vaak voor onder Romeinse slaven of vrijgelatenen. Quartus komt verder in de Bijbel niet voor.

Vers 24: De genade van onze Heere Jezus Christus zij met u allen. Amen

In de Herziene Statenvertaling lezen we in vers 24 bijna letterlijk dezelfde tekst als aan het einde van vers 20. In nieuwere vertalingen ontbreekt dit vers. Dat heeft te maken met de handschriften waarop onze Bijbels zijn gebaseerd. In de oudste handschriften ontbreekt het vers hier en staat de zegenbede alleen na vers 20. De (Herziene) Statenvertaling is gebaseerd op de Textus Receptus die dit vers wel heeft.

Tot slot

We zijn bijna aan het eind van de Romeinenbrief gekomen. Paulus heeft een laatste waarschuwing gegeven en de groeten afgerond. In de volgende studie kijken we naar de laatste drie verzen waar Paulus met een plechtige lofrede op Gods grootheid de brief afsluit.

Heb je een vraag of opmerking over deze studie? Voel je vrij om hieronder te reageren.
Wil je een e-mail krijgen als ik een nieuwe studie heb geplaatst, meld je dan aan via de knop volgen.

Alle studies over de Romeinenbrief zijn hier te vinden: Blog Romeinenbrief