Wat de liefde niet doet

Na het noemen van twee positieve dingen/aspecten van de liefde, gaat Paulus acht dingen benoemen die de liefde niet is. In deze les kijken we naar wat de liefde niet is of doet.

De liefde is geduldig, zij is vriendelijk,
de liefde is niet jaloers,
de liefde pronkt niet,
zij doet niet gewichtig,
zij handelt niet ongepast,
zij zoekt niet haar eigen belang,
zij wordt niet verbitterd,
zij denkt geen kwaad,
zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid,
maar verheugt zich over de waarheid,

De liefde is niet jaloers

Het Griekse woord wat hier gebruikt wordt is zéloo (ijveren). De liefde ijvert niet. In de Statenvertaling en NBG51 wordt vertaald met: de liefde is niet afgunstig. Stefanus zegt in zijn redevoering in Hand.7:9 dat de aartsvaders uit naijver (omdat ze jaloers waren) Jozef naar Egypte verkochten.
Op zich hoeft ijveren niet negatief te zijn. Als Paulus zegt: “Jaagt de liefde na, en ijvert om de geestelijke gaven, maar meest, dat gij moogt profeteren.” dan gebruikt hij hetzelfde woord. Maar hier gaat het om de verkeerde ijver, bijvoorbeeld zoals die ook door Jakobus wordt beschreven in zijn brief.

Jakobus 4:2 Gij begeert, doch gij hebt niet; gij zijt moorddadig en naijverig en gij kunt er niets mede verkrijgen; gij vecht en gij strijdt. Gij hebt niets, omdat gij niet bidt.

De liefde pronkt niet

De liefde bluft niet, ze doet zich niet groot voor. Het Griekse woord perpereuomai komt alleen hier voor in het Nieuwe Testament. De vertaling volgens het Grieks-Nederlandse Lexicon luidt:

  • zich als opschepper gedragen, met ijdele dingen pronken
  • zelfverheffing, met retorische verfraaiingen zichzelf buitensporig prijzen

De liefde doet niet aan zelfverheffing.

De liefde doet niet gewichtig

Veel vertalingen gebruiken hier het woord opgeblazen: zij is niet opgeblazen (SV en NBG51), zij blaast zich niet op (Naardense Bijbel). Het Griekse woord is physioo en betekent opgeblazen of hoogmoedig zijn. Het woord wordt 7 keer gebruikt in het Nieuwe Testament, waarvan 6 keer in deze brief (4:6, 4:18, 4:19, 5:2, 8:1 en 13:4). Blijkbaar was ‘opgeblazenheid’ een nare gewoonte die bij de Korinthiërs vaker voorkwam.
De enige andere keer dat Paulus het gebruikt is in de brief aan de Kolossenzen. Daar zegt hij dat vleselijk denken de oorzaak is van opgeblazenheid.

Kolossenzen 2:18
Laat niemand u de prijs doen missen door gewilde nederigheid en engelenverering, als ingewijde in wat hij heeft aanschouwd, zonder reden opgeblazen door zijn vleselijk denken. (NBG51)

De liefde handelt niet ongepast

Voor dit woord (aschemoneoo) zien we veel verschillende vertalingen in de Nederlandse Bijbels.
HSV vertaalt met: ze handelt niet ongepast
NBG51: ze kwetst niemands gevoel.
Statenvertaling: zij handelt niet ongeschiktelijk.
NBV: ze is niet grof.
Telos: ze handelt niet onwelvoeglijk.
BrouwerNT: zij kwetst het gevoel voor het eerbare niet,

Het woord wordt alleen nog in 1 Kor.7:36 gebruikt waar het met onbetamelijk wordt vertaald. Een mooie omschrijving is dat de liefde de ander niet in verlegenheid brengt.

De liefde zoekt niet haar eigen belang

De liefde is niet zelfzuchtig zegt de NBV. Letterlijk staat er in het Grieks: ze zoekt niet wat van zichzelf is. Eerder in deze brief had Paulus al gezegd: Laat niemand zijn eigen voordeel zoeken, maar ieder dat van de ander (1 Kor.10:24). De liefde is niet gericht op zichzelf, maar op het welzijn van de ander. Het is geen eigenliefde.

De liefde wordt niet verbitterd

Het Griekse woord wat met verbitterd vertaald is (parozunoo), heeft eigenlijk de betekenis van scherp maken, prikkelen, ergeren. De liefde laat zich niet kwaad maken, ze laat zich niet uitdagen. Er is nog één andere tekst in het Nieuwe Testament waar dit woord voorkomt. Dat is in Handelingen 17:16 waar beschreven wordt hoe Paulus zich voelde toen hij in Athene was en alle afgodsbeelden zag:

Handelingen 17:16
En terwijl Paulus in Athene op hen wachtte, raakte zijn geest in hem geprikkeld, want hij zag dat de stad vol afgodsbeelden stond.

Hier liet Paulus zich wel uitdagen maar hij gebruikte zijn ergernis om de mensen in Athene het Evangelie van de onbekende God te brengen.

De liefde gedenkt geen kwaad

De NBG51 vertaalt dit met: de liefde rekent het kwade niet toe. Een hele mooie vertaling is die in de Naardense Bijbel: ze is geen boekhoudster van het kwaad. De gedachte is dat de liefde geen lijstje bijhoudt van wat anderen fout doen.

De liefde verblijdt zich niet over de ongerechtigheid

1 Korinthe 13:6
zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid, maar verheugt zich over de waarheid

Het laatste wat de liefde niet doet, is dat ze niet blij is over ongerechtigheid. In vers 6 sluit Paulus de opsomming van de negatieve dingen af. Mooi om te zien hoe hij dit laatste negatieve punt omdraait naar de positieve tegenpool. Máár de liefde is blij met de waarheid.